ໃບຕາດິນຊໍ້າຊ້ອນ ຍັງເປັນບັນຫາທີ່ໜ້າກັງວົນຂອງສັງຄົມເຖິງແມ່ນພາກລັດຈະມີວິທີພິສູດທີ່ຊັດເຈນກ່ອນອອກໃບສິດນຳໃຊ້ທີ່ດິນກໍ່ຕາມ, ເຊິ່ງນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນເອງຍັງພົບ 17 ເລື່ອງ, ຕໍ່ບັນຫາດັ່ງກ່າວ ທ່ານ ບຸນທາມ ພຸດທະວົງສາ, ຫົວໜ້າພະແນກຊັບພະຍາກອນ ທຳມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ໄດ້ລາຍງານຕໍ່ກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນເທື່ອທີ 7 ສະພາປະຊາຊົນ ຊຸດທີ 1 ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ໃນຄັ້ງວັນທີ 24-26 ກໍລະກົດ 2019 ວ່າ:
ບັນຫາໃບຕາດິນຊໍ້າຊ້ອນຢູ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ໂດຍອີງຕາມຂໍ້ມູນການກວດກາຂອງກະຊວງສາຍຕັ້ງ ສົມທົບກັບການກວດກາຂອງອົງການກວດກາ ແລະ ຂໍ້ມູນຈາກອົງການຍຸຕິທຳ ແລະ ທະນາຄານແຫ່ງ ສປປ ລາວ. ສະເພາະໃນນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ພົບເຫັນ 17 ເລື່ອງ ເຊິ່ງເກີດຈາກ 8 ກໍລະນີ ໂດຍອີງຕາມຂໍ້ມູນສາມາດສັງລວມໄດ້ 8 ກໍລະນີດັ່ງນີ້:
1) ກໍລະນີແຈ້ງວ່າການເທັດວ່າໃບຕາດິນເສຍ ເຊິ່ງແມ່ນກໍລະນີ ທີ່ເຈົ້າຂອງສິດນຳໃຊ້ທີ່ດິນ ເອົາໃບຕາດິນຕົນເອງໄປຄໍ້າປະກັນກັບບຸກຄົນ ຫຼື ນິຕິບຸກຄົນອື່ນ ໂດຍບໍ່ຜ່ານການຈົດທະບຽນທີ່ດິນ. ຕໍ່ມາຜູ້ກ່ຽວແຈ້ງຄວາມເທັດ ຫຼື ອາດຈະສົມຮູ້ຮ່ວມຄິດກັບພະນັກງານທີ່ດິນ ແຈ້ງເທັດວ່າໃບຕາດິນເສຍ ແລະ ສະເໜີຫາ ພຊສ ເພື່ອຂໍອອກສຳເນົາໃບຕາດິນສະບັບໃໝ່ແທນ ໂດຍຜ່ານຂະບວນຍຸດຕິທຳຕາມຂັ້ນຕອນທຸກຢ່າງ. ຫຼັງຈາກສານຕັດສິນແລ້ວ ພຊສ ແຂວງກ່ຽວຂ້ອງ ກໍອອກໃບຕາດິນສະບັບໃໝ່ໃຫ້ຜູ້ກ່ຽວ ແຕ່ຕົວຈິງໃບຕາດິນເດີມຊໍ້າພັດຢູ່ນຳເຈົ້າໜີ້. ຈາກນັ້ນ, ກໍໄດ້ເອົາໃບຕາດິນສະບັບໃໝ່ໄປຄໍ້າທະນາຄານອື່ນອີກ.
2) ກໍລະນີ ໃບແຈ້ງເສຍພາສີທີ່ດິນ ແລະ ໃບຕາດິນຊໍ້າຊ້ອນກັນ: ເກີດຂຶ້ນເນື່ອງຈາກເອົາໃບເສຍພາສີທີ່ດິນໄປຄໍ້າກູ້ຢືມເງິນນຳທະນາຄານໜຶ່ງ ພາຍຫຼັງທີ່ດິນຕອນດັ່ງກ່າວມີການອອກໃບຕາດິນ ພັດເອົາໄປກູ້ຢືມເງິນນຳທະນາຄານອື່ນອີກ.
3) ກໍລະນີໃບແຜນທີ່ດິນ ແລະ ໃບຕາດິນຊໍ້າຊ້ອນກັນ: ສາເຫດແມ່ນເກີດຈາກມີການເອົາໃບແຜນທີ່ດິນ ໄປຄໍ້າກູ້ຢືມເງິນຈາກທະນາຄານໃດໜຶ່ງ ຫຼັງຈາກໄດ້ໃບຕາດິນແລ້ວ ພັດເອົາກູ້ຢືມນຳທະນາຄານ ຫຼື ບຸກຄົນອື່ນອີກ.
4) ໃບແຜນທີ່ດິນຊໍ້າຊ້ອນກັນ ເປັນສາເຫດທີ່ນຳໄປສູ່ການເຮັດໃຫ້ເກີດໃບຕາດິນຊໍ້າຊ້ອນ ເນື່ອງຈາກວ່າເຈົ້າຂອງດິນເອົາໃບແຜນທີ່ດິນຂາຍໃຫ້ຄົນອື່ນ ຫຼື ໄປຄໍ້າປະກັນນຳທະນາຄານ.
5) ໃບແຈ້ງເສຍພາສີທີ່ດິນຊໍ້າຊ້ອນກັນ ດິນຕອນດຽວຂາຍໃຫ້ຫຼາຍຄົນ ແຕ່ຮັກສາເປັນໃບແຈ້ງເສຍພາສີທີ່ດິນ.
6) ໃບຕາດິນລັດ ແລະ ໃບຕາດິນບຸກຄົນ ຊໍ້າຊ້ອນກັນ ຜູ້ທີ່ໄດ້ຮັບສິດນຳໃຊ້ທີ່ດິນລັດ ໄປຄໍ້າປະກັນນຳທະນາຄານ ຫຼັງຈາກໄດ້ຫັນເປັນສິດຂອງຕົນເອງ ໄດ້ນຳໄປຄໍ້າປະກັນທະນາຄານອື່ນຕໍ່ອີກ.
7) ລູກລັກເອົາໃບຕາດິນອອກຊື່ພໍ່, ແມ່ ປ່ຽນເປັນຊື່ຕົນແມ່ນກໍລະນີລູກໄດ້ລັກເອົາໃບຕາດິນທີ່ອອກຊື່ພໍ່ ຫຼື ແມ່ ປ່ຽນເປັນຊື່ຂອງຕົນເອງ ໂດຍບໍ່ໄດ້ຮັບອະນຸຍາດຈາກພໍ່, ແມ່. ຫຼັງຈາກນັ້ນ, ໄດ້ເອົາໄປຄໍ້າປະກັນກັບທະນາຄານ.
8) ກໍລະນີທີ່ມີຂໍ້ຂັດແຍ່ງທີ່ດິນໄລຍະດຳເນີນຄະດີຕາມຂະບວນຍຸຕິທຳ ກໍລະນີ ທີ່ມີຂໍ້ຂັດແຍ່ງດິນ ພາຍຫຼັງສານຕັດສິນໃຫັລົບລ້າງໃບຕາດິນ ແຕ່ຜູ້ຖືກສະຫຼະສິດ ບໍ່ຍອມເອົາໃບຕາດິນມາສົ່ງ. ກົງກັນຂ້າມ ໄດ້ເອົາໄປຄໍ້າປະກັນກັບບຸກຄົນ ຫຼື ນິຕິບຸກຄົນອື່ນອີກ.
