ສັດ ແລະ ພືດ ບໍ່ຕໍ່າກວ່າ ລ້ານສາຍພັນ ລວມເຖິງມະນຸດເອງ ກໍາລັງຜະເຊີນກັບພາວະຄວາມສ່ຽງທີ່ຈະສູນພັນ ເນື່ອງມາຈາກຄວາມປ່ຽນແປງຂອງລະບົບນິເວດ ແລະ ຄວາມຫຼາກຫຼາຍທາງຊີວະພາບ ເຊິ່ງເກີດຂຶ້ນເພາະຝີມືມະນຸດ.
ສໍານັກຂ່າວຕ່າງປະເທດລາຍງານຈາກນະຄອນຫຼວງປາຣີສ ປະເທດຝຣັ່ງ ເມື່ອວັນອັງຄານ ທີ 7 ພຶດສະພາ ວ່າ ການປະຊຸມລະຫວ່າງປະເທດ ລະຫວ່າງລັດຖະບານວ່າດ້ວຍນະໂຍບາຍດ້ານວິທະຍາສາດຄວາມຫຼາກຫຼາຍທາງຊີວະພາບ ແລະ ນິເວດບໍລິການ (The Intergovernmental Service-Policy Platform on Biodiversity and Ecosystem Services: IPBS) ຫຼື “ໄອພີບີເອັສ” ເຊິ່ງນັກວິໄຈຫຼາຍກວ່າ 450 ຄົນ ຮວມຕົວກັນທີ່ນະຄອນຫຼວງປາຣີສ ເມື່ອວັນຈັນ ເພື່ອຮ່ວມກັນວິເຄາະລາຍງານທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ຫຼາຍກວ່າ 15.000 ຢ່າງ ທີ່ຜ່ານການຮັບຮອງຂັ້ນຕອນແລ້ວ ໂດຍລັດຖະບານຂອງ 109 ປະເທດ ພົບວ່າ ພຶດຕິກຳຂອງມະນຸດໃນຕອນນີ້ ຄືປັດໄຈທີ່ອັນຕະລາຍທີ່ສຸດ ເຊິ່ງກຳລັງຄຸກຄາມທຳມະຊາດຫຼາຍກວ່າຄັ້ງໃດ ໃນປະຫວັດສາດ.
ທັງນີ້ “ການຄຸກຄາມ” ຂອງມະນຸດໄດ້ທຳລາຍຄວາມອຸດົມສົມບູນຂອງລະບົບນິເວດເທິງໂລກ ທັງແຫຼ່ງນໍ້າ, ແຜ່ນດິນ, ອາກາດ, ປ່າໄມ້ ແລະ ສິ່ງມີຊີວິດ ໂດຍຜົນການປະເມີນເບື້ອງຕົ້ນ ຄາດການວ່າ ຖ້າຍັງປ່ອຍປະລະເລີຍໃຫ້ສະຖານະການເປັນເຊັ່ນນີ້ຕໍ່ໄປ ສາຍພັນສັດທີ່ລວມເຖິງແມງໄມ້ຂະໜາດນ້ອຍ ແລະ ພັນພືດຫຼາຍກວ່າ 1 ລ້ານສາຍພັນ ຈາກທັງໝົດປະມານ 8 ລ້ານສາຍພັນ ທີ່ຍັງມີຢູ່ເທິງໂລກຈະທະຍອຍສູນພັນ “ພາຍໃນອີກບໍ່ເທົ່າໃດທົດສະວັດຈາກນີ້” ໂດຍສະເພາະພາກການກະເສດ, ອຸດສາຫະກໍາ ແລະ ການປະມົງ ເຊິ່ງເປັນສ່ວນສໍາຄັນ ໃນການຂັບເຄື່ອນເສດຖະກິດ ໃນຍຸກປັດຈຸບັນ ແຕ່ໃນອີກດ້ານໜຶ່ງເທັກໂນໂລຢີທີ່ຊຸກດັນການພັດທະນາອຸດສາຫະກໍາເຫຼົ່ານີ້ ສົ່ງຜົນໃຫ້ອັດຕາການສູນພັນຂອງສັດ ແລະ ພືດພັນເພິ່ມຂຶ້ນ ລະຫວ່າງ 10 ເຖິງ 100 ເທົ່າ ຫຼາຍກວ່າຄ່າສະເລ່ຍ ໃນຮອບ 10 ລ້ານ ປີ ທີ່ຜ່ານມາ.
ຂະນະທີ່ ສະພາບອາກາດໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຢ່າງໜັກຈາກການໃຊ້ຖ່ານຫິນ, ນໍ້າມັນ ແລະ ກ໊າຊ ທີ່ຜະລິດຈາກເຊື້ອໄຟຟອສຊິລ ອີກປະການໜຶ່ງ ລາຍງານໃນທີ່ປະຊຸມ ໄດ້ລະບຸດ້ວຍວ່າ ສາຍພັນສັດທີ່ຈະສູນພັນ ລວມເຖິງມະນຸດທີ່ເປັນຕົ້ນເຫດສຳຄັນຂອງຄວາມແປປວນທາງທຳມະຊາດທັງໝົດນີ້ດ້ວຍ ແຕ່ລາຍງານດັ່ງກ່າວ ເຊິ່ງອ້າງອິງຂໍ້ມູນຈາກສະຫະພາບລະຫວ່າງປະເທດເພື່ອການອະນຸລັກທໍາມະຊາດ (IUCN: The International Union for Conservation of Nature) ເປັນຫຼັກ ຍັງລະບຸອີກວ່າ ສະຖານະການຍັງບໍ່ຊ້າເກິນໄປ ຕາບໃດຄົນທີ່ເປັນສາຍພັນທີ່ມີສັກກະຍະພາບຫຼາຍທີ່ສຸດ ຈະເພິ່ມຄວາມພະຍາຍາມຢ່າງຈິງຈັງໃນການປົກປ້ອງອະນາຄົດທັງຂອງສາຍພັນຕົນເອງ ແລະ ເພື່ອນຮ່ວມໂລກທັງໝົດ.
