ທ່ານ ປອ. ເພັດ ພົມພິພັກ ລັດຖະມົນຕີກະ ຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ ໄດ້ຊີ້ແຈງຄໍາຊັກຖາມຂອງສະຖາແຫ່ງຊາດ ໃນກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນເທື່ອທີ 8 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ IX ໃນຕອນແລງວັນທີ 25 ພະຈິກ 2024 ວ່າ: ໃນປີ 2025 ມີງົບປະມານລົງທຶນຂອງລັດ ທັງໝົດຈໍານວນ 5.300 ຕື້ກີບ ເພີ່ມ ຂຶ້ນ 6% ທຽບໃສ່ແຜນປະຈຳປີ 2024 ແລະ ຕາມການແຈ້ງການຂອງ ກະຊວງການເງິນ ລ່າ ສຸດແມ່ນຈະມີງົບປະມານເພີ່ມຕື່ມ ຈໍານວນ 150 ຕື້ກີບ ເຮັດໃຫ້ງົບປະມານລົງທຶນຂອງລັດ ໃນປີ 2025 ຄາດວ່າຈະມີທັງໝົດ ຈໍານວນ 5.450 ຕື້ກີບ. ດັ່ງນັ້ນ, ເພື່ອເຮັດໃຫ້ ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດມີຄວາມເປັນເອກະພາບກັນ, ລັດຖະບານ ຈຶ່ງໄດ້ກຳນົດເພດານລວມ ໃຫ້ ຂະແໜງການ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນເປັນຜູ້ຈັດສັນທຶນເຂົ້າໃນໂຄງການຕົວຈິງ. ໃນຈໍານວນ 5.300 ຕື້ກີບນັ້ນ ມີບ້ວງທຶນທົ່ວໄປຈໍານວນ 3.150 ຕື້ກີບ ໄດ້ຈັດສັນໃຫ້ 2 ກຸ່ມແຜນງານໃຫຍ່ ຄື: ກຸ່ມທີ 1 ຈັດສັນໃຫ້ບັນດາແຜນງານ/ໂຄງການບູລິມະສິດຂອງລັດຖະບານ (9 ເປົ້າໝາຍ ບູລິມະສິດ) ແລະ ກຸ່ມທີ 2 ຈັດສັນໃຫ້ບັນດາໂຄງການປົກກະຕິ ແລະ ໂຄງການເປົ້າໝາຍ ສະເພາະຂອງບັນດາກະຊວງ-ອົງການ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນຕ່າງໆ. ໃນນີ້ ໃຫ້ບູລິມະສິດໂຄງການສົມທົບທຶນກັບຕ່າງປະເທດ (ODA), ໂຄງການທີ່ມີຜົນປະໂຫຍດດ້ານເສດຖະກິດ ແລະ ສະໜັບສະໜູນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ 2 ວາລະແຫ່ງຊາດເຊິ່ງໄດ້ຈັດສັນໄປຕາມບູລິມະສິດ ໂດຍ ອີງໃສ່ທິດທາງວຽກງານບູລິມະສິດຂອງການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ແລະ ມະຕິຂອງ ກົມການເມືອງສູນກາງພັກ ສະບັບເລກທີ 04/ກມສພ ວ່າດ້ວຍການສ້າງເສດຖະກິດ ເອກະລາດ ເປັນເຈົ້າຕົນເອງ ໃນໄລຍະໃໝ່ ແລະ ການແກ້ໄຂຄວາມຫຍຸ້ງຍາກດ້ານເສດຖະກິດ-ການເງິນ ໃຫ້ບັນດາຂະແໜງການ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນ ກຳນົດຫຼັກການ, ບູລິມະສິດ ແລະ ຈຸດສຸມຂອງການ ລົງທຶນໄວ້ຢ່າງຊັດເຈນພໍສົມຄວນ ຕາມທີ່ໄດ້ ລະບຸໃນຄໍາສັ່ງ ເລກທີ 12/ນຍ ແລະ ຄໍາແນະ ນໍາຂອງກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ ສະບັບເລກທີ 2034/ກຜທ.ກຜ3.
ຫຼັກການໃນການຈັດສັນໃຫ້ແກ່ໂຄງການລົງທຶນຂອງລັດ ມີຄື: ຕ້ອງມີຈຸດສຸມ, ຫຼີກລ່ຽງການຈັດສັນແບບສະເລ່ຍ ເພື່ອສຸມທຶນຮອນເຂົ້າໃສ່ບັນດາໂຄງການສືບຕໍ່ທີ່ຊຸກຍູ້ໃຫ້ເສດຖະກິດ ແລະ ການຜະລິດເຕີບໂຕ ໂດຍສະເພາະໂຄງການທີ່ໃກ້ຈະສໍາເລັດ (80-90%) ເພື່ອໃຫ້ສໍາເລັດ ແລະ ສາມາດນໍາໃຊ້ໄວ; ໃນປີ 2025 ຊຳລະໂຄງການໜີ້ສິນແຕ່ປີ 2021 ຄືນຫຼັງ ທີ່ມີມູນຄ່າຄ້າງຊຳລະບໍ່ເກີນ 500 ລ້ານກີບ ເພື່ອໃຫ້ສິ້ນສຸດໂຄງການແລະ ປົດອອກຈາກແຜນລົງທຶນຂອງລັດ.
ເນື່ອງຈາກວ່າ ໃນປີ 2025 ນີ້ ລັດຖະບານ ບໍ່ໄດ້ກຳນົດໂຄງປະກອບການລົງທຶນຂອງລັດ, ດັ່ງນັ້ນ ກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ ຈຶ່ງໄດ້ແຈ້ງເພດານລວມໃຫ້ກະຊວງ, ອົງການ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນ ເປັນຜູ້ຄົ້ນຄວ້າຈັດສັນທຶນໃສ່ໂຄງການຂອງຕົນຕາມເງື່ອນໄຂຕົວຈິງຂອງແຕ່ລະພາກສ່ວນ ໂດຍໃຫ້ບຸລິມະສິດແກ່ໂຄງການໜີ້ສິນ ແລະ ໂຄງການສືບຕໍ່ທີ່ໃກ້ຈະສໍາເລັດ ແລະ ໂຄງການຈໍາເປັນຮີບດ່ວນ, ສ່ວນໂຄງການໃໝ່ ຖ້າມີຄວາມຈໍາເປັນແທ້ ຕ້ອງໄດ້ສະເໜີຫາກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ ເພື່ອຄົ້ນຄວ້າສັງລວມ, ຈັດລຽງບູລິມະສິດ ແລະ ລາຍງານລັດຖະບານ ເພື່ອພິຈາລະນາອະນຸມັດ ເພື່ອບໍ່ໃຫ້ສ້າງໜີ້ສິນໃນຕໍ່ໜ້າ. ສະນັ້ນ, ໃນປີ 2025 ແມ່ນໄດ້ຈັດສັນທຶນໃຫ້ສູນກາງໃນສັດສ່ວນ 43% ແລະ ທ້ອງຖິ່ນໃນສັດສ່ວນ 57%; ໂດຍໄດ້: ຈັດສັນໃຫ້ໂຄງການໜີ້ສິນ ຈໍານວນ 803,76 ຕື້ກີບ ກວມ 17,9%; ຈັດສັນໃຫ້ໂຄງການສືບຕໍ່ ຈໍານວນ 3.216,74 ຕື້ກີບ ກວມ 71,5%; ຈັດສັນໃຫ້ໂຄງການໃໝ່ ຈໍານວນ 479,48 ຕື້ກີບ ກວມ 10,7% (ລວມທັງທຶນຟື້ນຟູໄພພິບັດ).
ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ໂຄງປະກອບດັ່ງກ່າວ ອາດມີການປ່ຽນແປງ ໃນກໍລະນີທີ່ທ້ອງຖິ່ນ ມີການປັບປຸງໂຄງການປະເພດ V ທີ່ມີມູນຄ່າ 20 ຕື້ກີບລົງມາ ຄືນໃໝ່.
