ທ່ານ ຄໍາແສນ ສີສະວົງ ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ ປະຈໍາເຂດເລືອກຕັ້ງທີ 9 ແຂວງຊຽງຂວາງ ໄດ້ປະກອບຄໍາເຫັນຕໍ່ແຜນພັດທະນາເສດຖະກິດ – ສັງຄົມ ແລະ ງົບປະມານແຫ່ງລັດ ໃນກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນ ເທື່ອທີ 8 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ IX ໃນຕອນເຊົ້າວັນທີ 19 ພະຈິກ 2024 ວ່າ: ຂໍແລກປ່ຽນດັ່ງນີ້:
1. ຄຸນນະພາບຂອງການສຶກສາ ມີລັກສະນະທົດຖອຍລົງ ເຖິງວ່າປັດຈຸບັນການສຶກສາລາວຈະມີການພັດທະນາຂຶ້ນຫຼາຍ ເພາະປັດຈຸບັນນັກຮຽນຊັ້ນປະຖົມ – ມັດທະຍົມ ເກັ່ງຂຶ້ນຫຼາຍ ທັງພາສາຕ່າງປະເທດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ. ແຕ່ວ່າຈຸດທີ່ທົດຖອຍມັນຢູ່ບ່ອນທີ່ເມື່ອເຮົາໄປທຽບກັບບັນດາປະເທດທີ່ພັດທະນາ ໂດຍສະເພາະໃນອາຊຽນ ເຫັນວ່າພວກເຮົາກັບພັດທະນາຊ້າກວ່າຫຼາຍ.
2. ການປະລະການເຂົ້າໂຮງຮຽນ ເຫັນວ່າບັນຫານີ້ມີຕັ້ງແຕ່ຊັ້ນອະນຸບານ, ປະຖົມ, ມັດທະຍົມຕົ້ນ – ປາຍ ກໍລ້ວນແລ້ວແຕ່ມີ ຍ້ອນສາເຫດການພັດທະນາເສດຖະກິດ ກັບ ການຂາດແຮງງານ ແລະ ບັນດາຫົວໜ່ວຍແຮງງານແມ່ນຍາດແຍ່ງ ລວມເຖິງນັກຮຽນຈໍານວນໜຶ່ງກໍເລືອກການຮຽນ ແລະ ຈໍານວນໜຶ່ງເລືອກການເຮັດວຽກ.
3. ຫົວໜ່ວຍແຮງງານຂອງບັນດາປະເທດປິ່ນອ້ອມຂໍແຕ່ວ່າ 16 – 18 ປີ ກໍສ້າງເປັນແຮງງານ ໝາຍຄວາມວ່າໄປສຶກສາກັບທີ່ ບໍ່ໄດ້ໝາຍວ່າ ຈົບປະລິນຍາຕີ ຫຼື ປະລິນຍາເອກ ຈຶ່ງເຮັດວຽກບໍ່ແມ່ນ ເລີ່ມເຮັດວຽກຕັ້ງແຕ່ 16 ປີເປັນຕົ້ນໄປ.
ດັ່ງນັ້ນ, ຈຶ່ງຂໍສະເໜີ
1. ຍົກລະດັບຄຸນນະພາບການສຶກສາໃຫ້ທຽບທັນກັບບັນດາປະເທດ, ເພີ່ມງົບປະມານໃຫ້ການສຶກສາ ໂດຍສະເພາະກຸຸ່ມສຶກສາຢູ່ເຂດຫ່າງໄກສອກຫຼີກ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ພື້ນຖານໂຄງລ່າງໃຫ້ເໝາະ ແລະ ເຄື່ອງມືການສຶກສາຕ່າງໆ ໂດຍເຮົາມາປຽບທຽບວ່າ ການສຶກສາໃນພາກເອກະຊົນເຫັນວ່າ ນັກຮຽນເພີ່ມຂຶ້ນ ບໍ່ມີຫຼຸດລົງ ຕັ້ງແຕ່ອະນຸບານຈົນຮອດ ມ.ປາຍ.
2. ສືບຕໍ່ຍົກສູງຄຸນນະພາບການຄຸ້ມຄອງໂຮງຮຽນ ແລະ ການສິດສອນຂອງພາກລັດ ໂດຍສະເພາະແມ່ນເຂດຫ່າງໄກສອກຫຼີກ ຕິດພັນກັບການຝຶກອົບຮົມ ແລະ ຍົກລະດັບຄ່າຄອງຊີບ ຫຼື ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງຄູ – ອາຈານ.
3. ປັບປຸງຫຼັກສູດ ມ.ປາຍ ໃຫ້ເອົາວິຊາຊີບມາໃສ່ໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ ໂດຍສະເພາະການສອບເສັງ ມ.ປາຍ ໃຫ້ເພີ່ມວິຊາຊີບເຂົ້າໄປ.
4. ປັບຮູບແບບການຮຽນ – ການສອນຂອງສາຍອາຊີບ, ວຽກງານສຶກສາຊັ້ນສູງ ໃຫ້ມີຫຼາຍຮູບແບບຮຽນ ແລະ ເຮັດວຽກໄປນໍາ ເພາະວ່າອຸດສາຫະກໍາແຮງງານຕ້ອງການແຮງງານຫຼາຍ.
5. ສືບຕໍ່ຊຸກຍູ້ການສອນໃຫ້ມີປະສິດທິພາບ.